Vidno polje je sav prostor koji oko vidi kada gleda pravo ispred sebe. Dimenzije vidnog polja kada se gleda monokularno (jednim okom) su: Nazalni deo, područje ka nosu: 60 stepeni (horizontalna linija)
- Nazalni deo, područje ka nosu: 60 stepeni (horizontalna linija)
- Temporalni deo, područje ka ušima: normalna granica je 100 stepeni (horizontalna linija)
- Superiorni deo, područje od centra vidnog polja na gore: normalne granice ovog vidnog polja su 60 stepeni (vertikalna linija)
- Inferiorni deo, područje od centra vidnog polja na dole: normalna granica je 75 stepeni (vertikalna linija)
Ove dimenzije su prosečne i zavise od individualne anatomije lica, primarno od frontalne, maksilarne, nazalne i zigomatične kosti lica. Pozicija kapaka, frizura, prominencija luka obrve ili nos mogu takodje ograničiti vidno polje. Kada se gleda sa oba oka, dva monokularna vidna polja se preklapaju i dobija se stereoskopska zona, prosečno 120 stepeni u horizontalnoj osi. Ekstremna temporalna periferija binokularnog vidnog polja vidi se monokularno.
Slika na mrežnjači je izvrnuta. Tako da u stvari projekcija superiornog vidnog polja (ili gornje polovine) odgovara donjoj slici retine ili mrežnjače i obrnuto.
Klasično se vidno polje opisuje kao ostvo vida okruženo morem tame. More tame predstavljaju zone vidnog polja u kojima nema percepcije svetla, npr. deo vidnog polja koji je ograničen anatomskim granicama lica. Postoji postepeno povećanje osetljivosti na svetlo koje kulminira u centralnom delu žute mrlje koji se zove fovea. Najveća gustina štapića – ćelija koje detektuju svetlost nalazi se u foveii, 16000 štapića /step. i smanjuje se ka periferiji retine gde iznosi u proseku 300 štapića/step. na 32 stepena ekscentriciteta. S godinama se redukuje visina ovog ostrva što je rezultat smanjene transparencije okularnih medija i velilčine zenice.
Zamućenja u staklastom telu, ožiljci na rožnjači, katarakta ili druga zamućenja medija prouzrokuju smanjenje senzitivnosti i transmisije svetla. Obično tada dodje do opšteg smanjenja osetljivosti (senzitivnosti). Oštećenja koja se javljaju na samoj mrežnjači kao što je pigmentna retinopatija, glaukom, toksična oštećenja retine kao posledica nekih lekova, dovode do cirkumferentnog oštećenja i gubitka perifernih granica vidnog polja.
Kada se interpretira vidno polje važno je poznavati vidni put. U zavisnosti od mesta oštećenja projektuju se različite karakteristične slike i vidni defekti. Defekti u vidnom polju mogu biti izraz različitih bolesti na retini i raznih neuroloških oboljenja. Preporučuje se da se vidno polje uradi u uzrastu oko 35 god. jer se najčešče u ovom uzrastu može dijagnostikovati glaukom. Pacijenti dodju sa simptomima glavobolje ili zamagljenja vida, ali ponekad može biti potpuno bez ikakvih smetnji.
Kompjuterizovana perimetrija (merenje širine vidnog polja) nije invazivna procedura, bezbolna je, zahteva samo stpljenje i koncentraciju.
PRIPREMA PACIJENTA
Veoma je važno da se pre početka snimanja udobno namestite. Potrebno je da leđa budu prava, da prislonite bradu i čelo do granilčnika na aparatu. Neudoban položaj može uticati na rezultat snimanja. U zavisnosti od toga koje se oko snima biće neophodno da glavu pomerite malo na desnu ili levu stranu. Za vreme snimanja sestra će proveravati povremeno poziciju Vaše glave. Neodgovarajuća pozicija dovodi do lažno negativnih rezultata. Pre postavljanja glave, na oko koje se ne snima stavlja se okluzija da ne bi došlo do ometanja. Važno je da se za vreme testa normalno trepće kako ne bi došlo do sušenja rožnjače. U slučaju da postoji spušten kapak (obično kod starijih pacijenata), on može biti razlog za prisustvo perifernog skotoma ili defekta sa gornje strane. Ovo se može sprečiti lepljenjem kapka flasterom za vreme merenja. Savremeni perimetri imaju kontrolu fiksacije i pokreta glave pa upozoravaju zvučnim signalima ako pozicija nije odgovarajuća.
Pre počinjanja testa važan deo je i korekcija ispravnom dioptrijom pacijenta da bi stimulus pri merenju bio uočljiv. Kod pacijenata koji nose kontaktna sočiva savetuje se uvek da pregled rade sa sočivima.
U toku trajanja testa treba da gledate u fiksiranu metu. Povremeno će se sa raznih strana pojavljivati svetlosni stimulusi (tačke) različitog intenziteta i veličine koje ćete uočiti iako gledate u centralnu metu. Kad god uočite stimulus treba da pritisnete taster koji će biti u Vašoj ruci. Stimulus će ponekad biti jedva vidljiv. To je normlano, zato što ispitujemo granice Vaše osetljivosti. Potrebno je da pritisnete taster kad ste bar 50% sigurni da ste uočili stimulus. Da bi se pravilno procenio rezultati ponekad će doktor tražiti da se test ponovi. To ne treba da Vas obeshrabri. Ova vrsta dijagnostike zahteva koncentraciju i saradnju.
Prednosti komjuterizovane perimetrije su da se dobijeni podaci uporedjuju sa normalnim nalazima i podacima osoba istih godina koji su deponovani u sofveru perimetra. Sofisticiranim analizama dobijaju se numerički podaci kao i podaci izraženi u grafičkim skalama i kolornim mapama u zavisnosti od tipa aparata. Uporedjeni podaci se izražavaju i u skalama verovatnoće, specijalnim indeksima koji ukazuju na stepen odstupanja od normalnih vrednosti i nekad predstavljaju odlučujući faktor u dijagnostici. Aparat može vršiti i uporedne analize nekoliko uzastopnih testova u različitim vremenskim razmacima da bi se uočila progresija.
Vidno polje je standarni deo pregleda u dijagnostici i praćenju glaukoma. Glaukom se definiše kao optička neuropatija koja prouzrokuje karakteristične promene na optičkom živcu i defekte u vidnom polju. Nažalost, utvrdjeno je da se 50% nervnih vlakana uništi pre nego što se manifestuju tzv. perimetrijske promene.